Immunologia jest dziedziną z pogranicza nauk medycznych i biologicznych. Zajmuje się biologicznymi i biochemicznymi reakcjami odpornościowo-obronnymi organizmu na czynniki chorobotwórcze takie jak patogeny, toksyny lub transplantaty. To szybko rozwijający się dział medycyny zajmujący się układem odpornościowym organizmu oraz jego zaburzeniami pierwotnymi i wtórnymi. Jest ściśle związana z onkologią i transplantologią. Początki tej dziedziny medycyny sięgają starożytnej Grecji, gdzie w czasie wojen peloponeskich zauważono wzrost odporności po przebytej chorobie. W XV wieku zastosowano w Chinach, Indiach zamierzone prewencyjne zarażanie ospą. Poprzez Turcję tak zwana metoda wariolacji, czyli przenoszenia wydzieliny ropnej lekko chorych, na zdrowych pacjentów była pierwowzorem współczesnych szczepień ochronnych. W XX wieku dokonał się dynamiczny rozwój immunologii, a kilkunastu naukowców otrzymało nagrodę Nobla za odkrycia i prace w tej dziedzinie. Obecnie, w medycynie immunologia odgrywa centralną rolę w zrozumieniu, zapobieganiu, diagnostyce i terapii wielu chorób i jest szeroką dziedziną wiedzy medycznej składającą się z wielu działów.
Czym zajmuje się immunolog?
Lekarz specjalizujący się immunologii zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem pierwotnych i wtórnych zaburzeń odporności. Diagnozuje i leczy zaburzenia odporności, choroby autoimmunologiczne, alergie, zapewnia opiekę po przeszczepach narządów i tkanek, nadzoruje szczepienia dorosłych i dzieci znajdujących się w grupie ryzyka. Ściśle współpracuje z internistą, alergologiem, onkologiem, endokrynologiem i pediatrą. W praktyce immunolog wykorzystuje jako metody leczenia: immunosupresję, czyli spowolnienie lub zahamowanie tworzenia przeciwciał i immunostymulację, czyli pobudzenie i wzmocnienie działania układu odpornościowego. Zakres chorób diagnozowanych przez immunologa jest szeroki więc wymienimy kilka najpopularniejszych schorzeń. Specjalista Immunolog opiekuje się pacjentami po przeszczepach narządów, cierpiącymi na choroby autoimmunologiczne, leczy mukowiscydozę, toczeń, wirusowe zapalenie wątroby, reumatoidalne zapalenie stawów i niektóre choroby tarczycy. Wizyta u immunologa jest konieczna w przypadku astmy, ostrych stanów alergicznych, nawracających stanów zapalnych i w przypadku niektórych chorób skórnych. Wskazaniem do wizyt są częste zapalenia zatok, częste zakażenia dróg oddechowych lub uszu, brak skuteczności antybiotykoterapii, zahamowanie wzrostu i wagi ciała u dzieci.
Jakie są objawy chorób immunologicznych?
Jest dziesięć charakterystycznych objawów wskazanych przez Europejskie Towarzystwo Niedoborów Odpornościowych, które wskazują na deficyt w zakresie odporności organizmu. Jeśli w ciągu roku wystąpią co najmniej 2 zapalenia zatok, co najmniej 6 zakażeń uszu lub dróg oddechowych, dwumiesięczna kuracja antybiotykowa nie daje poprawy, lub w ciągu roku co najmniej 2 razy wystąpi zapalenie płuc, u dziecka wystąpi zahamowanie wzrostu i wagi ciała należy udać się do immunologa. Występowanie ropni narządów wewnętrznych, przewlekłe grzybice jamy ustnej, problemy z opanowaniem zakażenia nawet antybiotykiem stosowanym dożylnie oraz wywiad rodzinny wskazujący na niedobory odporności są wskazaniem do wizyty u immunologa w placówkach na przykład Scanmed S.A: https://scanmed.pl/specjalizacje/alergologia.