Ciąża to czas, w którym musimy zacząć dbać o siebie, nawet jeżeli wcześniej nie przywiązywałyśmy do tego istotnej wagi. Nikomu nie trzeba tłumaczyć, że jest to okres w życiu, kiedy jesteśmy odpowiedzialne nie tylko za siebie, ale także za rozwijające się pod naszym sercem dzieciątko. Dieta jest jednym z najważniejszych aspektów, od którego zależy nasza kondycja i zdrowie dziecka. Jeśli dotychczas jadałyśmy w pośpiechu, nie zwracając uwagi na wartość odżywczą naszych posiłków, pora zmienić złe nawyki. Warto do kwestii zdrowego odżywiania podejść jeszcze przed poczęciem maleństwa. Pierwsze osiem tygodni życia płodowego to czas, gdy dziecko odżywia się naszymi rezerwami witaminowo – mineralnymi, jeśli nie ma z czego czerpać, jego prawidłowy rozwój może zostać zakłócony.
Dużo nie znaczy prawidłowo
Dawno przestały obowiązywać przestarzałe poglądy naszych mam i babć, według których kobieta w ciąży powinna jeść za dwoje. Zapotrzebowanie kaloryczne ciężarnej wzrasta w tym okresie jedynie o 350 – 470 kalorii dziennie. Niektóre kobiety odczuwają różnego rodzaju pokusy, bardzo charakterystyczne dla czasu ciąży, jednak pierwszeństwo przed nimi ma stosowanie zdrowej i zbilansowanej diety. Posiłki powinny obfitować w niezbędne składniki odżywcze. Przejadanie się i folgowanie zachciankom spowoduje jedynie, że przybędzie nam zbyt wiele dodatkowych kilogramów, które negatywnie wpłyną na naszą kondycję, przebieg porodu i powrót do formy po narodzinach dziecka.
Co znaczy odżywiać się prawidłowo?
Wiemy, że należy się dobrze odżywiać, jednak nie zawsze potrafimy określić, na czym takie odżywianie powinno polegać. Przede wszystkim nasz plan żywieniowy, tak jak każda racjonalna dieta powinien obejmować pięć posiłków dziennie. Nie wolno nam zapominać o śniadaniu, które jest najważniejszą dawką energii na cały dzień. Jedzmy produkty zbożowe, najlepiej jak najmniej przetworzone, ciemne pieczywo, kasze, makarony, gdyż zawierają one spore ilości błonnika usprawniającego perystaltykę jelit. Ponadto spożywajmy najlepiej surowe owoce i warzywa i artykuły bogate w białko, jak ryby, przetwory mleczne, a także ziarna pod postacią słonecznika lub pestek dyni.
Najlepiej wykluczyć z diety węglowodany proste w postaci słodyczy i cukru oraz całkowicie zrezygnować ze spożywania kawy. Alkohol jest w ciąży bezwzględnie zakazany.
Ryby morskie, szczególnie polecane kobietom w ciąży zawierają cenne Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe (NNKT) Omega-3, w szczególności DHA. Są one odpowiedzialne za rozwój mózgu dziecka i dobrą kondycję mamy. By zadbać o ich odpowiedni poziom w pożywieniu, należy wzbogacać dietę o ryby takie, jak śledź, łosoś, sardynki czy makrela.
Jeśli odczuwamy nieodpartą chęć zjedzenia czegoś słodkiego, zamiast słodyczy wybierzmy suszone owoce, pestki dyni lub orzechy. Koniecznie ograniczmy też spożywanie soli i nie zapominajmy o nawadnianiu organizmu poprzez spożywanie około 2 litrów wody dziennie.
Witaminy i suplementy jako uzupełnienie diety
Do ciąży należy przygotowywać się co najmniej 3 miesiące wcześniej poprzez zażywanie kwasu foliowego w dawce wynoszącej 0,4 mg na dobę. Należy kontynuować jego przyjmowanie również w pierwszym trymestrze ciąży. Kwas foliowy ma ogromne znaczenie w profilaktyce wad cewy nerwowej u dziecka. Zwiększeniu ulega również zapotrzebowanie na żelazo i białko. Jeśli mamy skłonności do anemii, powinnyśmy ograniczyć spożywanie kofeiny na czas ciąży. Utrudnia ona bowiem przyswajanie żelaza. Pomaga nam w tym jednak witamina C.
Należy pamiętać, że kofeinę zawiera nie tylko kawa, ale także herbata, cola i napoje energetyczne.
Nie musisz całkowicie rezygnować z ulubionego smaku kawy na czas ciąży i karmienia piersią. Na rynku od jakiegoś czasu są dostępne bezkofeinowe produkty zastępcze pod postacią kawy dla przyszłych mam. Są bezpieczne dla zdrowia mamy i dziecka, a poza walorami smakowymi, dostarczają organizmowi cennych składników, takich jak: kwas foliowy, witamina C, witaminy B6 i B12.
Żelazne zasady żywieniowe na czas ciąży
1. Unikaj kofeiny, która zmniejsza przyswajalność witamin oraz wpływa niekorzystnie na Twój układ sercowo – naczyniowy.
2. Nie spożywaj surowego mięsa np. w postaci tatara, ze względu na ryzyko zakażenia pasożytami i toksoplazmozą.
3. Nie jedz serów pleśniowych, niepasteryzowanego mleka, lodów z niesprawdzonych źródeł ze względu na ryzyko zakażenia listeriozą, groźną chorobą, której nosicielami są zwierzęta.
4. Nie jedz wątróbki i pasztetów z podrobów, w których mogą się znajdować szkodliwe składniki pasz dla zwierząt i inne produkty przemiany materii.
5. Bezwzględnie zrezygnuj ze spożywania alkoholu i jakichkolwiek środków odurzających oraz z palenia papierosów. Zawarte w nich szkodliwe substancje wywierają nieodwracalne szkody w ciele i mózgu rozwijającego się płodu.
Dzieci kobiet palących rodzą się z niską masą urodzeniową, są zagrożone alergiami i chorobami płuc, częściej zapadają na różnego rodzaju infekcje. Alkohol i narkotyki z kolei sprawią, że dziecko zawsze będzie upośledzone rozwojowo w stosunku do rówieśników. Lekarze określają szereg dolegliwości, z którym rodzi się dziecko matki alkoholiczki lub narkomanki jako płodowy zespół alkoholowy, tzw. FAS.