Owulacja to szczytowy moment cyklu miesięcznego kobiety, stanowiący świadectwo gotowości biologicznej jej organizmu do poczęcia dziecka. Zjawisko trwa kilka dni i polega na uwolnieniu komórki jajowej z jajnika do jajowodu, co zwykle wiąże się z szeregiem objawów somatycznych.
Czym jest i jak przebiega owulacja?
Owulacja, tzw. jajeczkowanie, oznacza szczytowy moment cyklu miesiączkowego, podczas którego dochodzi do uwolnienia dojrzałej komórki jajowej, zdolnej do zapłodnienia, z jajnika do jajowodu, gdzie będzie oczekiwać na plemniki przez cały okres swojej żywotności, czyli przez 24 godziny, zanim powędruje w kierunku macicy. Zjawisko przebiega w różnym tempie, zależnie od kondycji psychofizycznej kobiety, której stan warunkuje wiele czynników, jak: stres, przemęczenie fizyczne, ostre i przewlekłe choroby, zmiana klimatu, wahania masy ciała czy specjalistyczna farmakoterapia. Biologiczna gotowość organizmu kobiety do poczęcia dziecka w prawidłowych warunkach występuje regularnie co blisko 28 dni, na około 14 dni przed krwawieniem. Owulacja rozpoczyna się w okresie dojrzałości płciowej i trwa do menopauzy. Umiejętność wyznaczania czasu jajeczkowania pozwala na naturalne i świadome planowanie ciąży, ale zarazem umożliwia jej względne uniknięcie. Jednym ze sposobów na ustalanie owulacji jest tzw. kalkulator dni płodnych. Mechanizm wykorzystujący odpowiedni algorytm matematyczny jest prosty w obsłudze, a do uzyskania wyników niezbędne jest wprowadzenie do niego daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz długości cyklu miesiączkowego.
Objawy jajeczkowania
Owulacja wiąże się z intensywnymi wahaniami hormonów, głównie estrogenów i progesteronu, co może powodować różnorodne dolegliwości. Dominującym symptomem poprzedzającym fazę jajeczkowania jest podwyższona temperatura ciała oraz zmiana konsystencji i ilości śluzu wydzielanego przez szyjkę macicy. W trakcie owulacji upławy stają się przeźroczyste i bardziej rozciągliwe, co wywołuje odczucie wilgoci w kroczu. Dodatkowo mogą pojawić się:
- ból owulacyjny zlokalizowany w okolicy jajnika uwalniającego komórkę jajową;
- krótkotrwałe plamienie owulacyjne powstałe na skutek przekrwienia błony śluzowej macicy;
- zmiana elastyczności szyjki macicy. Narząd staje się miękki, rozpulchnia się, rozwiera i lekko unosi, co czyni go mniej dostępnym w badaniach palpacyjnych w odróżnieniu od pozostałych dni niepłodnych, kiedy szyjka macicy jest twarda i skierowana do tyłu.
W trakcie owulacji nierzadko dochodzi do bolesności i obrzmienia piersi oraz do zatrzymania wody w organizmie, sprawiającego wrażenie ogólnego opuchnięcia. Efektem zjawiska jest większa masa ciała, która reguluje się po ustabilizowaniu poziomu hormonów i zakończeniu owulacji. Często pojawiają się zmiany skórne o charakterze trądzikowym, szczególnie na twarzy. Faza owulacyjna cyklu miesiączkowego może powodować wzrost libido. Warto pamiętać, że nie wszystkie kobiety doświadczają przedstawionych symptomów. Owulacja może przebiegać także bezobjawowo.
